Toekomstbeeld aquathermie en bodemenergie

jan 17, 2023

  1. Bodemenergie
  2.  → 
  3. Nieuws
  4.  → Toekomstbeeld aquathermie en bodemenergie

De Green Deal Aquathermie is in mei 2022 succesvol afgerond. De stuurgroep van het Netwerk Aquathermie heeft besloten dat het netwerkbureau tot eind 2023 wordt voortgezet. Voor vervolg wordt onderzocht op welke manier samenwerking en borging van het Netwerk Aquathermie georganiseerd kan worden met Bodemenergie Nederland, zodat het netwerk ook in de toekomst kan blijven doorwerken aan de ontwikkeling van aquathermie. Henk Looijen (verbinder kennis) en Jeroen de Bruin (verbinder governance en financiering) van Netwerk Aquathermie hebben het publiek van het Congres Bodemenergie meegenomen in de opstart van dit proces.

 

Deelnemers van de sessie zijn samen aan de slag gegaan met een aantal vraagstukken over het toekomstbeeld van aquathermie en bodemenergie samen.

  • Welke ontwikkelingen zien we voor de sectoren bodemenergie en aquathermie?
  • Welke uitdagingen kunnen bodemenergie en aquathermie gezamenlijk aanpakken?
  • Hoe kunnen de netwerken van aquathermie en bodemenergie elkaar versterken?

Het was een leuke en inspirerende sessie over samenwerking, toekomst en uitdagingen. De toon van de sessies waren constructief en meedenkend. De opbrengst is hieronder per vraag kort samengevat en wordt meegenomen in de vervolggesprekken in 2023.

Welke ontwikkelingen zien we voor de sectoren bodemenergie en aquathermie?

De deelnemers zien kansen voor bodemenergie en aquathermie om elkaar te versterken in de energietransitie. De potentie in Nederland is groot en in de praktijk worden de technieken vaak in combinatie toegepast. De sectoren kunnen gezamenlijk zorgen voor meer aandacht en bekendheid voor lage temperatuur bronnen. De netwerken kunnen gezamenlijk laten zien wat mogelijk is, in zowel stedelijk als landelijk gebied. Door standaardisatie kan versnippering van oplossingen worden tegengegaan en optimalisatie van de energiebalans kan de ontwikkeling van WKO’s versnellen.

Ook worden uitdagingen gezien. Zo is het speelveld voor aquathermie en bodemenergie complex. Er is weinig inzicht in en juridische onduidelijkheid over regels en vergunningen. Bodemenergie wordt vaak verward met geothermie waardoor het verkeerde percepties zijn over de effecten in de bodem. In de markt wordt de stimulering van luchtwaterwarmtepompen, concurrentie met hoge temperatuur bronnen en winstmaximalisatie van energiebedrijven als problemen ervaren.

Welke uitdagingen kunnen bodemenergie en aquathermie gezamenlijk aanpakken?

Er wordt meerwaarde gezien in een strategische samenwerking. Het imago van aquathermie kan meeliften op dat van bodemenergie en vice versa. De bekendheid en acceptatie voor lage temperatuur technieken kan worden vergroot. Kennisdeling en standaardisatie kan leiden tot systeemoptimalisatie en een verbeterde professionele dienstverlening. Leren van praktijkervaringen maakt dat we in projecten niet het wiel opnieuw  hoeven uit te vinden. Het samenbrengen van leden helpt om uitdagingen aan op te pakken en kan leiden tot concrete samenwerking bij projectontwikkelingen. Het bundelen van belangen en gezamenlijk optrekken in een lobby richting overheden helpt voor benodigd beleid en regelgeving. Door het organiseren van cursussen en opleidingen kan het kennisniveau in organisaties worden vergroot en kan personeel worden aangetrokken tot de sectoren.

Hoe kunnen de netwerken van aquathermie en bodemenergie elkaar versterken?

De deelnemers hebben verschillende zorgen benoemd. Aquathermie en bodemenergie zijn nog relatief onbekend. Er is onwetendheid over de effecten op het water- en bodemsysteem, wat zorgt voor onduidelijkheid bij vergunningverleners. Verder zijn er hoge kosten voor infrastructuren waardoor een bepaalde grootschaligheid nodig is om projecten rendabel te krijgen. Ook al zijn aquathermie en bodemenergie in de praktijk vaak complementair, ze kunnen ook in competitie zijn.

Door de sectoren van aquathermie en bodemenergie te verbinden kunnen zorgen worden weggenomen. De netwerken kunnen elkaar versterken door bekendheid over lage temperatuur warmte te vergroten door samen op te trekken in communicatie. Door kennis te delen over de potentie en mogelijkheden van lage temperatuur bronnen kan beleid en regie op de warmtetransitie bij gemeenten worden verbeterd. Het netwerk wordt verbreed met betrokkenheid van kennisinstellingen en uitvoerende organisaties. Kennis kan gezamenlijk ontwikkeld en gedeeld worden binnen en buiten het netwerk (bijvoorbeeld met NVDE). Ook kan de lobby richting overheden worden versterkt. Op technisch vlak is optimalisatie van systemen mogelijk door diensten en technieken slim te combineren en efficiëntie van bijvoorbeeld warmtewisselaars te verbeteren.

Bron: Deelsessie Congres Bodemenergie, 1 december 2022